کتاب

معمولا نمی شود نشست و یک نفس یک کتاب شعر را خواند. ولی شعرهای فاضل جان نظری جزو آن دست شعرهایی هستند که فقط شعر نیستند. یک دنیا مفهوم کوچک و بزرگ دیگر در دلشان نهفته که با خواندنشان ته دل آدم یک جور خوب می شود و دوست ندارد به هیچ بهانه ای (حتی امتحانات رگباری پشت سر هم) به این حال خوش پایان دهد. کتاب جدیدترین مجموعه شعر نظری ست که به سرعت به چاپ یازدهم رسید و فاضل نظری درباره نام تازه این دفتر شعر این گونه توضیح می دهد: "کتاب پیش از هر چیز نام معجزه پیامبر عزیزمان است و من با این نام گذاری در صدد بودم تا اهمیت این معجزه را یادآوری کرده باشم. از سویی دیگر انتخاب این نام تلاشی است برای نشان دادن اهمیت کتاب و خواندن."

توضیح پشت جلد:

بسته می شود کتاب

« و تو چه دانی

شاید آن ساعت نزدیک باشد...»

 

- یک رود و صد مسیر، همین است زندگی

با مرگ خو بگیر! همین است زندگی

با گریه سر به سنگ بزن در تمام راه

ای رود سربه زیر! همین است زندگی

تاوان دل بریدن از آغوش کوهسار

دریاست یا کویر؟ همین است زندگی

 

- هرگز دو لفظ را مترادف گمان مکن

جایی که عشق نیست، "جدایی"، "فراق" نیست

هر روز بیشتر به تو دلبسته می شویم

عشق از شناخت می گذرد اتفاق نیست

 

* دیشب که این کتاب را خریدیم، مثل قحطی زدگان دورش نشستیم و دوست جان چند شعر اول را بلند خواند. به لطف شعرهای فاضل در دنیای دیگری سیر می کردیم که هم اتاقی جان، منتقدانه شروع کرد به ایراد گرفتن از شعر ها. اینکه بیشتر کلمات استفاده شده منفی هستند و حال بد و ناخوشایندی را برای او به وجود آورده اند. حال بدی که باعث شده است یادآور مشکلات شخصی و پررنگ کننده غم ها و ... باشد. من و دوست جان سخنرانی مفصلی در مورد نوع غم، رنج و اینکه اصلا پیش نیاز نویسندگی و شاعری، غم و درد است، انجام دادیم که مؤثر واقع نشد.

** به نظرم شعرهای نظری بیشتر از اینکه مفاهیم عاشقانه داشته باشند، عارفانه اند. به قول دوست جان، انگار که اصلا مناجات اند.

عنوان: کتاب

نویسنده: فاضل نظری

نشر: سوره مهر

تعداد صفحات: 88

سال نشر: چاپ اول 1395 - چاپ یازدهم 1395

امپراتوری حافظ زیر سیل گریه های فاضل !!

سرنوشت - اگر همه ی شاعران معاصر را فرزندان حافظ، مولانا، فردوسی و سعدی بدانیم، بی گمان فاضل نظری را باید فرزند خلف حافظ دانست.

مصرع نخست – چند روز پیش برای خرید چند کتاب به کتابفروشی رفتم. همین طور که در حال وارسی کتاب ها بودم، چشمم افتاد به کتاب "گریه های امپراتور" از فاضل نظری. کتاب را خریدم اما نه بخاطر اینکه شاعرش فاضل نظری است و البته نه به این خاطر که کتاب سال شعر جوان ایران شده و ایضا نه بدین دلیل که به چاپ سی و چندم رسیده و حتی نه به دلیل قیمت پایین و شش هزار تومانی آن. کتاب را خریدم فقط بخاطر نوشته ی پشت جلدش ...

مصرع دوم – فکر کردید همین اول کار آخر قصه را لو می دهم؟! از آن گذشته، اگر نوشته پشت جلد را اینجا بیاورم چطور بخش "پس نوشت" را پر کنم !!!

مصرع سوم - نه من آنم که بتوانم بر اشعار این کتاب شرح بنویسم که شارح چنین اشعاری باید - به قول حافظ - آنی داشته باشد و نه این رسانه را تحمل چنین بحثی هست؛ بنابراین بسنده می کنم به آوردن چند نت از این سمفونی کلمات.

• پیشانی ام را بوسه زد در خواب، هندویی

           شاید از آن ساعت طلسمم کرده جادویی

           نام تو را می کَند روی میزها هر وقت

           در دست آن دیوانه می افتاد چاقویی

           بیچاره آهویی که صید پنجه ی شیری است

           بیچاره تر شیری که صید چشم آهویی

• عشق تا بر دل بیچاره فروریختنی است

           دل اگر کوه ، به یکباره فرو ریختنی است

 

          آسمانی شدن از خاک بریدن می خواست

          بی سبب نیست که فواره فروریختنی است

 

         از زلیخای درونت نگریز ای یوسف

         شرم این پیرهن پاره فروریختنی است

 

         هنر آن است که عکس تو بیفتد در ماه

         ماه در آب که همواره فروریختنی است

مصرع چهارم – سایه¬ی حضرت حافظ (انورالله مرقده) آنقدر بلند است که قریب به محال است شاعری یارای پای بیرون گذاردن از این ظلِّ روشن را داشته باشد. به هر روی بیرون شدن از دریایی که بزرگان شعر پارسی محاکات کرده اند نه ممکن است و نه به صلاح، که آب برای ماهی عین زندگی است، چه بداند و چه نداند.

پس نوشت – فاضل نظری پشت جلد کتابش را اینطور چراغانی کرده : 

آدم خلیفه تنهای خدا 

روی زمین است

امپراتوری که گاهی باید برگردد به

آخرین سلاحش

"...و سلاح او گریه است"

حسین سعیدی

          

برای شادی روحم کمی غزل لطفا

برای شادی روحم کمی غزل لطفا

دلم پر از غم و رنج است راه حل لطفا!
(فرزاد نظافتی)

بخش اعظمی از عرفان و ادبیات ما پیچک وار از ریسمان غزل بالا آمده. البته غزل هم مثل پدیده های دیگر در طول تاریخ دچار تغییر و تحول شده. غزال غزل گاهی به همت حافظ در "مزرع سبز فلک" خرامیده و گاهی هم به فراخور زمان و حال و همت شاعران لنگان لنگان مسیر را پیموده.

از شاعران معاصر، شهریار، محمد علی بهمنی ،هوشنگ ابتهاج، سیمین بهبهانی، حسین منزوی و قیصر امین پور (و ...) تجربیات مهمی در غزل داشته اند و از نگاه برخی غزل پارسی در شمایل امروزی توی این آثار احیا شده. 

یکی از شاعران جوان که به غزل هم از حیث معنا و هم از حیث قالب پایبنده فاضل نظریه. "ضد" آخرین مجموعه شعر چاپ شده از فاضل نظریه که توسط سوره مهر در ۱۱۱ برگ و به قیمت ۸۰۰۰ تومان (چاپ هفتم) منتشر شده.