آثار کلاسیک فلسفه

اثار کلاسیک فلسفه به گفته خوده نویسنده جنابه نایجل واربرتون شامل 24 فصل است و در هر فصل از ان نویسنده به بر رسی یک اثر سترگ فلسفی در حدود سه تا چهار هزار کلمه میپردازد مثلا در فصل اول نگاهی دارد کوتاه به رساله جمهوری ارسطو یا فصلی دیگر را به تاملات اثر  مهم دکارت میپردازد این کتاب از قلم ساده و روان نایجل واربرتون بهره میبرد و به گفته خود نویسنده هدف اون این بوده که خواننده به صورت اجمالی با اثار بزرگ فلسفی اشنا بشود و بعد هر کدام از این اثار را که شایسته تر دید و درست تر بیشتر بر رسی کندو به مطالعه کامل آن بپردازد که ایده خوبی به نظر می اید
اما انگیزهای من از مطالعه این کتاب
انگیزه اول (جبری و قضائی)
یعد از معرفی کتاب الفبای فلسفه از همین مولف تصمیم گرفتم  که این کتاب را تهیه بکنم و به مطالعه ان بپردازم اما وقتی به کتابفروشی تازه تاسیس زیبا و پر محتوای شهرمان دنیای کتاب رفتم الفبای فلسفه را نیافتم اما در عوض این کتاب را دیدم که از مولف مذکور بود و با توجه به تعریفی که ایمان جان از نثر و نصر ایشان داشتند . نثر از بابت روان نویسی و نصر از بابت تلاش برای  یاری  ایشان به افراد عادی جامعه برای فهم مطالب دشوار فلسفی در اثارشان به این اثر او اعتماد کردم و ان را از قفسه برداشتم به قولی که تناسبی هم با این ایام انتخابات دارد به لیست اعتماد کردم نه به نفر  از لیست اثار واربرتون یه اعتبار خود نویسنده کتابی دیگر را گزیدم .
انگیزه دوم ،پسا خرید  ( اختیاری قدری    )
انگیزه دوم که در من ایجاد شد بعد از خریدن کتاب و مطالعه مقدمه ایجاد شد . قبلا با ایمان جان به مطالعه کتاب تاریخ فلسفه راسل اقدام کردیم که با توجه به دو نفره بودن مطالعه این کتاب و بحث ها و نتیجه گیریهای خوبی که هنگام مرور دو نفره فصول این کتاب در میگرفت و به دست می امد انگیزه خوبی برای مطالعه ان داشتم اما با ناکام ماندن اتمام مطالعه این کتاب و قطع شدن ان نشستها و بحثهای دو نفره و از طرفی نا مانوس بودن من با ترجمه این کتاب علی رغم ترجمه قوی نجف دریا بندری . مطالعه این کتاب ارزشمند را رها کردم . اما کتاب اثار کلاسیک فلسفه با توجه به  پایش اولیه من کتابی از جتس تاریخ فلسفه به نظر می اید با این تفاوت که کتابهای تاریخ فلسفه علاوه بر برسی اثار و ارا  فلاسفه به ذکر شرایط تاریخی و نکات موثر پیرامونی جامعه فیلسوف هم میپردازد و تا حدودی به نقد نظرات اون نیز همت میگمارد اما در این کتاب فقط به ارائه خلاصه ای از مهم ترین اثر هر فیلسوف و نه تمام اثار ان بسنده شده و از نقدی نیز اثری نیست که این کار دو حسن دارد (البته برای تازه واردهایی مثل من به جهان فلسفه )اول اینکه یک راست میرود سر اصل مطلب و عصاره نظرات یک فیلسوف بدون پرداختن به حواشی که شاید برای یک تازه وارد خسته کننده باشد دوم اینکه با پرهیز از نقد و جهت دهی به ذهن خواننده استقلال رایی برای خواننده باقی میگذارد و قضاوت را به خود او میسپارد . و به نوعی این کتاب را میتوان خلاصه خلاصه تاریخ فلسفه نامید . دیگر اینکه نثر و نصر نایجل واربرتون هم مزید بر علت میشود که خواننده هر چه سریعتر و روان تر به اشنایی اجمالی و کلی با جهان فلسفه دست پیدا کند . و برای من نیز مقدمه ای میشود تا به مدد این اشنایی اجمالی کتاب تاریخ فلسفه را پذیرا تر باشم و دوباره با منجنیق نایجل واربرتون به درون دنیای کتاب راسل پرتاب شوم اما این بار با یک دید کلی و اگاهی اجنالی مفید از کل جریان تاریخ فلسفه دنیا و نه  به خامی دفعات اول
اما در اخر نوشته به رسم پیشینیان و بزرگان ادب پارسی
از خدا میخواهم که دوباره مجال انجام ان بحثها و نتیجه گیری های دو نفره و چند نفره خوب ودلچسب فراهم شود
دیگر اینکه از خداوند بزرگ طول عمر و دوام عزت برادر غیر ایمانی و غیر ایرانی و بلکه فطرتی ام اقای نایجل واربرتون را میخواهم . البته اگر زنده هستند و اگر نه هم که امیدوارم قرین رحمت الاهی باشند .و با بزرگان محشور .
در اخر هم
کتاب را مسعود علیا ترجمه کرده
و انتشارت ققنوس چاپ کرده
و بها ان هم صدو هفتاد هزار ریال است به عبارتی نزدیک پنج دلار .

پوریا باقری

فیزیک، اندیشه ها و یافته ها

علم فیزیک، امروزه به علمی تبدیل شده است که در واقع پایگاه علوم تجربی در تحلیل و تفسیر پدیده های مرتبط با چگونگی پدید آمدن جهان و کشف نوع کارکرد آن است. از این رو بسیاری از مطالب آن با مباحث فلسفی و ایدئولوژیکی نیز ارتباط پیدا می کند. به همین دلیل بسیاری از پژوهشگران و علاقمندانی که در رشته های دیگر تحصیل می کنند یا بسیاری از کنجکاوان دنیای دانش در پی آنند که از آخرین نظریات فیزیک اطلاع پیدا کنند. متاسفانه یا خوشبختانه، فیزیکِ امروزی پیوند بسیار عمیقی با ریاضیات پیدا کرده است و اصلا رسیدن به همچین جایگاه بلندی در تحلیل های فیزیکی مرهون پیشرفت های علم ریاضی بوده است به طوری که اگر ریاضیات جدید تا این حد توسعه نمی یافت هیچ گاه فیزیک نمی توانست نظریات کوانتومی و نسبیتی خود را تا به این حد برساند. اما برای کسانی که به دلیل ذکر شده در بالا به دنبال یافته های علم فیزیک هستند، دست و پنجه نرم کردن با این حجم از ریاضیات نه امکان دارد و نه ضروری است. از این رو امروزه کتاب های بسیاری با رویکرد آشنایی با مفاهیم فیزیکی مدرن به زبان غیرریاضی نوشته شده است.

انتشارات فرهنگ معاصر ذیل مجموعه ای با عنوان "دانش معاصر" نه تنها در زمینه ی فیزیک بلکه در بخش های دیگر علوم نیز دست به انتشار چنین کتاب هایی زده است. این کتاب ها معمولا حجم کمی دارند و به بهترین وجه ترجمه و ویراستاری شده اند و طوری انتخاب می شوند که همه فهم باشند. چند کتاب این مجموعه را قبلا معرفی کرده ام (ساخت و کار ذهن در چگونگی کارکرد مغز، طبیعت ثانوی در معرفی نظریه ای در باب علم مغز و شکل گیری معرفت و آگاهی در انسان، نقشی بر سنگ در معرفی مبانی مفهومی کامپیوتر و هیچ، در تحلیل فیزیکی مفهوم عدم یا خلا- معرفی همگی این کتاب ها در وبلاگ پکپا آرشیو شده است)، اگر کسی به آشنایی با علوم امروزی علاقه دارد به نظرم بهترین حالت آن استفاده از همین مجموعه ی دانش معاصر است، زیرا بهترین کتاب های موجود جهان در بهترین حالتِ ترجمه در این مجموعه گرد آمده است.

اگر قرار باشد کسی با مختصاتی که عرض کردم شروع به خواند فیزیک کند اولین کتابی را که در این مجموعه می تواند بخواند کتاب کم حجم "فیزیک، اندیشه ها و یافته ها" (ideas and discoveries in physics) خواهد بود. مولف کتاب لارنس براگ (William Lawrence Bragg 1890-1971) برنده ی جایزه ی نوبل فیزیک است (یک قانون در یکی از روش های آنایز مواد با پرتو x به نام براگ گذاشته شده است که البته خود او کاشف آن بوده). محمدرضا خواجه پور که به همراه حسین معصومی همدانی از سرویراستاران این مجموعه هستند مترجم این کتاب است. فیزیک، اندیشه ها و یافته ها؛ در واقع سیری در پیشرفت علم فیزیک تا پیش از جنگ جهانی دوم است با توجهِ بیشتر به حالت آزمایشگاهیِ آن. در کتاب های عامه پسند فیزیک معمولا به آزمایش ها، بهایی داده نمی شود و نتیجه ی کار می آید اما در این کتاب نیم نگاهی به آزمایش های فیزیکی که در پشت هر نظریه بوده است نیز شده. آشنایی با این آزمایش ها مخصوصا برای کسانی که تاریخ علم یا مباحثی در فلسفه علم را پیگیری میکنند مفید خواهد بود.

فیزیک، اندیشه ها و یافته ها با مقدمه ای با موضوع فیزیک چیست آغاز می شود. فهرست اجمالی کتاب بدین صورت است:

انقلاب صنعتی در قرن هفدهم با زیرعنوان های: آغاز فیزیک در قرن های شانزدهم و هفدهم، مکانیک سماوی، مکانیک زمینی

شروع الکتریسیته ی سودمند

فیزیک کلاسیک و الکترون (فیزیک کلاسیک، کشف الکترون، پرتو رونتگن، پرتو کاتدی، مهندسی الکترونیک، اطاقک ابری ویلسون)

مکانیک جدید (مدل های اتمی، مکانیک جدید، مطالعات پلانک درباره ی تابش جسم سیاه، اثر کامپتن، اتم بور، امواج ماده، امواج یا ذرات)

هسته (فیزیک هسته ای)

رادیواکتیویته (هسته، شکافتن اتم، انرژی هسته ای، دنیای هسته ای)

فیزیک، اندیشه ها و یافته ها کتابی بسیار کم حچم (110 صفحه آن هم جیبی) اما پرمغز است که توسط یکی از سازندگان دنیای جدید فیزیک به هدف آشنایی عمومی با سیر تحول این علم نوشته شده است.

فاطمه فاطمه است

همیشه دوست داشتم بدونم کتاب "فاطمه، فاطمه است" چجور کتابیه.
با اینکه در مقطع راهنمایی و دبیرستان و کارشناسی این کتاب رو مطالعه کرده بودم ولی بازم احساس میکردم چیزی از مطالبش دستگیرم نشده.
چتد روز پیش توی یه کتابفروشی چشمم به این کتاب قشنگ افتاد دوست داشتم که حتما توی قفسه کتابام باشه و با اینکه احتمالا اکثر دوستان عزیز این کتاب رو میشناسند شاید خالی از بطف نباشد که مجددا یه معرفی اجمالی ازین کتاب گرانقدر داشته باشم.
این کتاب نوشته دکتر علی شریعتی، انتشارات ایران جوان. و قیمتش هم 5300 می باشد.

این کتاب سخنرانی دکتر شریعتی در موسسه ارشاد است. دکتر شریعتی در این کتلب به مسائل بی شماری من جمله از نقش زنان در جامعه اسلامی و الگو قرار دادان حضرت فاطمه و مسائل متعدد دیگر سخن میگویند.

دکتر شریعتی پس از بحث در مورد جایگاه زن در دنیای امروز و بررسی نقش فرهنگی و پایگاه اجتماعی او در عصر جدید از جایگزینی جنسیت بجای عشق در نظام مصرفی سخن می گوید. و با بررسی دیدگاه های شرق و غرب در مورد زنان به نام مبارک فاطمه می رسد و او را چنین معرفی میکند: فاطمه چهارمین و کوچکترین دختر پیامبر بود و در جامعه ای که ارزش هر پدری و خانواده ای به داشتن پسر بود و اینگونه جایگاه زن در دنیای جاهلیت را معرفی میکند. و در ادامه کتاب به سیر زندگی فاطمه در کنار پیامبر و همسرش علی اشاره میکند. در بندهای اخر کتاب از شخصیت فاطمه سخن میگوید "مظهر یک زن مبارز و مسئول در برابر زمانش و سرنوشت جامعه اش. 

و کلام پایانی کتابش؛
خواستم از بوسوئه( خطیب نامور فرانسوی که روزی در مجلسی با حضور لویی از مریم سخن میگفت:
 تقلید کنم که....
"مریم مادر عیسی است"
و من خواستم با چنین شیوه ای از فاطمه بگویم
باز درماندم:
خواستم بگویم فاطمه دختر خدیجه بزرگ است، دیدم که فاطمه نیست.
خواستم بگویم فاطمه دختر محمد است، دیدم که فاطمه نیست.
خواستم بگویم فاطمه همسر علی است، دیدم که فاطمه نیست.
خواستم بگویم فاطمه مادر حسنین است، دیدم که فاطمه نیست.
خواستم بگویم که فاطمه مادر زینب است، باز دیدم که فاطمه نیست.
نه، اینها همه هست و این همه ی فاطمه نیست.
فاطمه، فاطمه است.

فائزه اکبرزاده

99 راه برای شفای کودک درون

سلام به همه. دیروز کتابخانه ی دانشکده علوم تربیتی بودم، کتاب جالبی رو در یکی از قفسه های کتابخانه دیدم. احساس می کنم که معرفی کردنش خدمت دوستان خالی از لطف نباشه. امیدوارم مورد استفاده قرار بگیره.کتاب 99 راه برای شفای کودک درون، نوشته شهربانو قهاری، انتشارات روانشناسی و هنر، که قیمتش 5 هزار تومان است.

نوسنده در این کتاب، کودک درون را کودک خرد سالی می داند که در درون نهاد هر انسانی وجود دارد، این کودک خود ماست که به ما انرژی می دهد و شور و نشاط و سرزندگی ما به او مرتبط است، احساسات ما به او گره خورده و تخیل و خلاقیت و شهوت و غرایز طبیعی ما در پیوند با اوست. این کوچولوی درون وقتی مورد بی توجهی قرار می گیره و صدمه میبینه خودش را در لایه ای می پوشونه و از دید دیگران مخفی میشه. و این گونه است که فرد دچار مشکلات جسمی و روانی از حمله افسردگی و اضطراب می شود. زندگی یکنواخت و کسل کننده، روحیه غمگین و خلق پایین، همگی از غیبت این دوست درونمان حکایت ارد. اگر به او بی محلی کنیم او هم بی توجهی ما را با لجبازی و بیماری پاسخ می دهد. اما اگر به او توجه کنیم بهمون کمک میکنه تا از زندگی لذت ببریم (از تخیل خودمون بهره مند بشیم. خلاقیت به خرج بدیم و از شهوت و خرد ناب بهره بگیریم. در این کتاب تکنیک های ساده ای پیشنهاد شده که به کمک آن می توانیم به فرایند رها سازی و شفای کودک درونمون کمک کنیم. از جمله: وقتی دلمون میگیره حتما گریه کنیم ینطوری کودک دورنمان هم آرام میشه. از ته دل بخندیم. نه گفتن را یاد بگیریم. حرکات ورزشی و شاد داشته باشیم. هر شب که خواب میبینیم، خوابامون رو بنویسیم اینجوری بیشتر با شخصیتمون آشنا میشویم. تماشای فیلم. تزئین اتاق. قدم زدن زیر باران. چرت زدن. همراه شدن با کودکان. احترام گذاشتن به حس ششم و شهوت خودمان. کاشتن و پرورش گیاهان. نقاشی کشیدن. بازی کردن. آراسته و مرتب بودن. رعایت مقررات اجتماعی. پیاده روی. دوچرخه سواری. خودمان رو انتقاد نکنیم. همیشه برای ممتاز بودن تلاش کنیم. و راه کارهای دیگه ای که به این امر کمک میکنه.

فائزه اکبرزاده

ندای فاطمی در مظلومیت علوی

سلام و عرض ادب خدمت دوستان. بمناسبت ایام فاطمیه، مناسب دیدم که کتابچه ای رو در این مورد خدمت دوستان معرفی کنم.

ندای فاطمی در مظلومیت علوی ترجمه صادق برزگر.

در این کتاب ابتدا در مورد رفتار حضرت در مسجد و شروع ایراد خطبه حضرت صحبت شده است. که مباحث این خطبه به ترتیب شامل: خداشناسی. پیامبر شناسی، قرآن شناسی، بیان احکام الهی می باشد. پس از آن حضرت به معرفی خود و پیامبر اکرم می پردازند سپس توصیف دوران جاهلیت و نحوه رفتار مردم در جامعه آن روز، معرفی امیرالمومنین و بعد از آن شکایت از غصب امامت و غصب فدک. و پس از آن شکایت از سکوت انصار، سپس مسلمین را از عواقب کارهایشان آگاه و به ایشان هشدار می دهند. پس از اتمام سخنان بانوی دو عالم، احتجاج ابوبکر، خلیفه اول شروع می شود. سپس پاسخ و استدلال زهرا به ابوبکر و در نهایت محکوم شدن و تسلیم ابوبکر.

انتشارات عطر عترت، قیمتش 2 هزار تومان.

فائزه اکبرزاده

بازسازی میراث مکتوب شیعه

پیش نیاز غیرضروری: مدت ها قبل، در گروه کتاب "مکتب در فرآیند تکامل" را معرفی کرده بودم و در آن از دو نگاه کلامی و تاریخی در نقد حدیث صحبت کرده بودم. البته باید توجه نمود که آنچه در آن باب گفته شد بیشتر مربوط به احادیث اعتقادی است. در واقع در باب این احادیث می توان دو رویکرد کلی را در نظر گرفت، یکی آنکه ابتدا ساختارها و شالوده های کلامی را جمع و جور کنیم و بنای اعتقادی خود را بسازیم (این خود، یک فرآیند تکاملی در طول تاریخ است)، حال با این عینک به احادیث نگاه بیندازیم و آنچه را که با این شالوده می سازد موید اعتقادات ببینیم و هرچه نمی سازد را حتی الامکان توجیه نماییم و به این سمت سوق دهیم، اگر هم نشد احتمالا باید آن را حذف نمود. رویکرد دوم آن است که سیر تکامل اعتقادات را در بستری کاملا تاریخی بررسی کنیم و بزنگاه های جعل اعتقادات و تفسیرهای نو از دین را شناسایی نماییم و متوجه شویم که فرضا این نوع نگاه به فلان موضوع، در قرن سه هجری تاسیس شده است در نتیجه هر حدیثی که با همچین نگاهی به ما می رسد جعلی خواهد بود و نمی تواند از امام معصوم باشد. در معرفی آن کتاب هم گفتم که این نوع نگاه تازگی دارد و پس از آشنایی محققان با روش های غربی ها به دست آمده است. به علاوه اینکه طرفداران کمی هم دارد (علتش همان تازگی است و کم کم دارد جای خود را در جامعه ی علمی باز می کند). سید حسین مدرسی طباطبایی استاد دانشگاه پرینستون از مبلغان نگاه دوم است. توصیه می کنم دوستانی که می خواهند دنیای متفاوت نگاه به احادیث و تاریخ شیعه را ملاحظه نمایند حتما این کتاب را بخوانند. "مکتب در فرآبند تکامل" از پرفروش ترین کتاب های این حوزه بوده است.

پیش نیاز ضروری: احادیث و به طور کلی سنت یکی از مهم ترین منابع دینی در اسلام است. اما از آن جا که در طول تاریخ از گزند تحریفات و اضافات مصون نبوده علمای مختلف راه های گوناگونی را برای شناخت سره از ناسره ابداع کرده و به کار برده اند. از حدود 200 سال پیش، که غربیان (یا اصطلاحا شرق شناسان) نیز در این عرصه گام نهاند تحقیقات در این میدان گسترش بیشتری یافت (طولی و عمقی). هرچند که علمای ما تا چندی پیش اهمیتی برای تحقیقات شرق شناسی قائل نبودند (و کماکان نیز نیستند) اما دامنه ی کاری و اثرگذاری این تحقیقات به جایی رسیده است که کم کم مجبورند که به آن حوزه ها توجه بیشتری نمایند. مهم ترین نکته در پژوهش های حدیثی یافتن وثاقت یا مطمئن بودن منابع نقلی است. حدود صد و بیست سال پیش گلدتسیهر آلمانی (Ignac Goldzher 1850-1921) با بیان این که در قرون اولیه ی اسلامی به دلیل محدودیت های حکومتی و عادات اجتماع، بیشترِ علما به نقلِ شفاهیِ احادیث می پرداختند، جوامع حدیثی را که اکثرا از قرن سه به بعد در دنیای اسلام نوشته شده، عمدتا غیرقابل اطمینان و تحریف شده می داند. این مسئله اِشکال بزرگی را در اسلام و احکام آن وارد می کرد. تا مدت ها این نظریه بر جوامع علمی غربی حاکم بود و هنوز هم برخی بر آن استوارند. اما در میان خود شرق شناسان نیز کسانی بودند که این نظریه را تمام و کمال قبول نکردند، گل سرسبد آن ها فواد سزگین (Fuat Sezgin) بود که با انتشار کتاب "تاریخ نگارش های عربی" انقلابی در این زمینه ایجاد کرد و کتاب او به عنوان یک کتاب مرجع دایره المعارف گونه همچنان در تحقیقات علمی مورد استفاده قرار می گیرد.

یک- یکی از نقص هایی که بر بیشتر تحقیقات غربی ها در باب اسلام وجود دارد آن است که منابع آن ها اکثرا منابع اهل سنت است (علت این نقص شاید بیشتر به ما برگردد که تنوانسته ایم شیعه را به جهانیان معرفی کنیم، خدا را شکر جدیدا این فضا کمی عوض شده است. کار به جایی رسیده که چندی پیش به همت دانشنمد تاریخ  و حدیث شناس، دکتر حسن انصاری مجله ای به نام Shii Studies Review در انتشارات معروف بریل (Brill) اعلام موجودیت کرده و قریب به انتشار است، زمانی می تواند یک مجله شروع به کار کند که مقدار مقالات در حوزه ی کاری آن به قدری باشد که فرضا بتواند به صورت متوالی یک شماره در ماه یا فصل منتشر کند). در شیعه به دلیل تاکید امامان بر نگارش متون، قضیه کمی متفاوت است و ادعای علمای شیعه آن است که مکتوبات شیعی از همان زمان ائمه و حتی در دوران پیامبر هم وجود داشته و برخی از آن ها به دست گردآوردندگان مجامع حدیثی در قرن سوم نیز رسیده بوده است. متاسفانه تابه حال (قبل از انتشار کتاب مورد معرفی) در این زمینه تحقیق جامع و کاملی با این وسعت شکل نگرفته بود. دکتر مدرسی با درک این مسئله دست به کاری زده است که امروزه وقتی آن را می خوانیم نمی توانیم باور کنیم که فردی بدون دسترسی به نرم افزارها و دست آویزهای کامپیوتری بتواند همچین کتابی را بنویسد (مدرسی شروع کار خود را مدت ها قبل آغاز کرده بوده است و در آن زمان این ادوات همه گیر نشده بود، هرچند که امروزه همه گیر شدن این ابزارها نیز دردی را میان دانشمندان کشور ما دوا نکرده و تحقیقات، حالت آبکی به خودش گرفته، نویسنده تا به موضوع مسلط نباشد و متدولوژی مشخصی نداشته باشد نمی توان یک تحقیق جون و آبدار را ارایه دهند، هر چه قدر هم که منابع و متون را به همت جست و جوهای دقیق کامپیوتری در اختیار داشته باشد-بگذریم).

دو- کتاب "میراث مکتوب شیعه از سه قرن نخستین هجری" کوششی است برای یافتن مکتوبات از دست رفته ی شیعه، قبل از گرآوری مجامع حدیثی بزرگ. این کتاب در واقع دایره المعارف مکتوبات شیعه است که براساس نام مولف تدوین شده است. تا کنون فقط جلد اول آن منتشر شده است. این کتاب اولین بار در سال 2003 و با نام Tradition and Survival: A Bibliographical Literature Survey of Early Shi'ite منتشر شد. میراث مکتوب شیعه در واقع ترجمه ای از کتاب مذکور است که توسط سید علی قرائی (مترجم قرآن به زبان انگلیسی که یکی از بهترین و پرفروش ترین ترجمه های قرآن را دارد) و رسول جعفریان (مورخ معروف) ترجمه شده است. چاپ اول این کتاب با اصلاحات و اضافات در سال 1386 توسط نشر مورخ انتشار یافته است. البته شمارگان چاپ آن 1500 نسخه بیشتر نبوده است و من از زمانی که مکتب در فرآیند تکامل را خواندم به دنبال این کتاب بودم و -به قول مشهدی ها- از آخر، به همت دوست شفیقِ کتاب دوستم، امین حق پرست آن را پیدا کردم.

سه- میراث مکتوب شیعه در سه بخش تدوین شده که بر حسب نام مولفان نگارش یافته است، جز آن که دو فصل اول براساس تاریخ وفات (قطعی یا تقریبی) مولفان است.

بخش اول: امام علی بن ابیطالب و نزدیکانش (Ali and His Personal Associates): روش کلی کتاب آن است که در هر بخش ایتدا زندگی نامه ی کوتاهی مشتمل بر اسامی و کنیه ها و سال تولد و وفات نویسنده ها و نکات مهم در زندگی آن فرد آورده می شود (نکات بدیع و انتقادی بسیاری مخصوصا در مورد سال های زندگی و تولد و وفات مولفان در این بخش آمده است)؛ سپس مهم ترین منابع جهت مراجعه ی محققان برای یافتن مطالب بیشتر در مورد فرد مورد بررسی آورده می شود. پس از آن نام کتاب های مولف ذیل شماره های آن آورده می شود و در مورد آن کتاب و موضوع آن و حتی الامکان آخرین مورد مشاهده ی آن توسط علمای متاخرتر بحث می شود. سپس مولف تا جایی که توانسته است آدرس احادیث نقل شده از آن کتاب ها را که در مجامع حدیثی آمده است فهرست می کند. در واقع او با این کار کارستان توانسته است بسیاری از کتاب های متقدم شیعی را بازسازی نماید. بخش اول به مولفات هفت فرد می پردازد: علی بن ابیطالب (علیه السلام)، فاطمه ی زهرا (سلام الله علیها)، ابورافع (خادم پیامبر، که بسیاری از منابع اطلاعاتی مربوط به زندگی پیامبر و ائمه مربوط به او و خاندانش است)، ابن ابی رافع (فرزند مولف قبلی)، ربیعه بن سُمَیع، علی زین العابدین و محمد الباقر (علیهم السلام).

بخش دوم: تشیع کوفی در دوران اموی (Kufan Shı ‘ism in the Umayyad Period): با مقدمه ای در مورد این فصل آغاز می شود که موضوع آن نگاهی کوتاه به تاریخ شکل گیری تاریخی شیعه در کوفه است. در این بخش نام سیزده تن از مولفان به چشم می خورد (میثم تمار، حارث اَعوَر، اصبغ بن نُباته، کمیل بن زیاد، زید بن وهب، سُلیم بن قیس هلالی - مدرسی معتقد است همچین فردی اصلا وجود خارجی ندارد، کتاب این فرد کهن ترین کتاب شیعی است که تا کنون باقی مانده، مدرسی این کتاب را برساخته ی شیعیان مخالف حکومت اموی می داند-، جابر جُعفی، ابن ابی یَعفور، سالم بن ابی حفصه، ابان بن تَغلب، ابوعبیده حذّاء، سعد الاسکاف و ابوالجارود).

بخش سوم: دوران سرکوب شیعه 198-136 هجری (The Period of Persecution): نام 234 مولف در این دوره آمده، کتاب هایشان بازسازی شده و مورد نقد قرار گرفته است (از مهمترین آن ها می توان این موارد را نام برد: هشام بن الحکم، ابوبصیر، زُراره بن اَعیُن مُفَضَّل جُعفی، محمد بن مسلم ثقفی طحّان و . . .). نکته ی مهم دیگری که در این کتاب به چشم می خورد آن است که مدرسی طبابایی صرفا به دنبال بازسازی منابع نبوده بلکه هر منبع را نقد کرده و جعلی یا غیرجعلی بودن آن را مورد بررسی قرار داده است (به این معنا که برساخته ی مردم است یا نقل شده از ائمه).

چهار- میراث مکتوب شیعه فرهنگنامه ای از مولفان شیعی است که می تواند به عنوان یک منبع تحقیقی مرجع جهت مراجعات پژوهشگران برای دستیابی به قدیمی ترین متون شیعی مورد استفاده قرار گیرد. این کتاب حقا یکی از شاهکارهای مطالعات حدیثی است که متاسفانه درکشور ما توجه کمی به آن شده است (علت این بی توجهی را در پیش نیاز ضروری ذکر کردم).